Deze module toont welke risicomanagement tools er zijn die kunnen voorkomen dat er een incident plaatsvindt. De kust is om ze te kennen en de juiste te kiezen passend bij de job die geklaard moet worden. Wanneer we dit instrumentarium goed inzetten én combineren met professioneel gedrag, dan verhogen we de veiligheid aanzienlijk.
Deze module bestaat uit:
- Taak Risico Analyse (TRA)
- Werkvergunning
- Werkbriefing (Toolbox)
- Take 5 (laatste check)
- STOP het werk!
- LOTOTO (Lock Out Tag Out Try Out) – facultatief
- Risico’s bij veranderingen managen (MoC)
De Taak-Risico Analyse gaat uit van hetzelfde basisprincipe als de RI&E. Maar deze komt pas in beeld wanneer de situatie of omstandigheden afwijken van wat er in de RI&E staat.
Een RI&E leidt tot ‘best practice procedures’, Safe Working Procedures. Maar de opstellers van de RI&E kunnen niet elke variatie in omstandigheden of situatie voorzien, laat staan deze opschrijven. Daarom is het belangrijk dat werknemers de TRA-procedure zelf grondig kent en kan toepassen.
Vlak voor piloten een vlucht aanvangen, is er een briefing waar alle bijzonderheden van de vlucht worden doorgenomen. Een werkbriefing, ook wel Toolbox genoemd, is iets soortgelijks. Welke stappen doorlopen we in de ze klus, waar zitten de gevaren en risico’s, hoe dammen we die in, wie doet wat? En wat als er toch een incident plaatsvindt, wat dan? Een gestructureerde werkbriefing (toolbox) kost weinig maar draagt wel veel bij.
De Take 5 is de allerlaatste check voor de klus echt begint. Voor elke branche kan zo’n Take 5 er anders uitzien. Vaak gaat het over die zaken die in die branche vaak de aanleiding zijn tot problemen. Bij een grondverzetbedrijf kunnen ondergrondse kabels nogal eens leiden tot verrassingen. In de bouw is een opgeruimde bouwwerf belangrijk omdat vallen en struikelen daar vaak aan de orde is.
STOP-het-werk is een tool die we elk bedrijf warm aanbevelen. Vanuit de Arbo-wetgeving moeten medewerkers onveilige situaties melden en kan het werk, onder bepaalde voorwaarden stilgelegd worden. Maar STOP zeggen is minder makkelijk dan het lijkt. In dit hoofdstuk gaan we in op de noodstop en de langzame stop.
Eigenlijk is de LOTO, soms ook wel LOTOTO, geen echt risicomanagement instrument. LOTO staat voor Lock Out Tag Out (Try Out).
Het is een veiligheidsprocedure waarbij machines en andere krachtbronnen worden uitgeschakeld op zo’n manier dat per ongeluk inschakelen onmogelijk wordt. Zo kunnen onderhouds- en herstelwerkzaamheden veilig plaatsvinden. Ook kan er in machines of installatie energie achterblijven. Een drukvat met lucht bevat nog wel degelijk energie ook als is de luchtpomp die het vult uitgeschakeld. Een simpele vorm van LOTO is de stekker uit het stopcontact zodra u de boormachine even niet gebruikt.
Wanneer bedrijven inderdaad hun bedrijfs- en werkprocessen, hun technische middelen vernieuwen, betekent dat veranderingen. Elke verandering brengt echter risico’s met zich mee. Hoe manage je die risico’s? Is iedere verandering wel een verbetering? Wat betekent het voor de veiligheid? Op deze en andere vragen geeft dit hoofdstuk een antwoord. De procedure die wordt gehanteerd wordt doorgaans de MoC, Management of Change, genoemd.