Een jaartje geleden ging een scharniertje van de wasmachine stuk. Het is een bovenlader en het kunststof scharniertje liet zich niet lijmen. Vervanging bleek problematisch en kostbaar. Wat nu?
Met wat beleid bleek de klep toch goed te sluiten én ook nog prima waterdicht. Maar ja, hoe zorg je ervoor dat je iedere keer voorzichtig met die klep omgaat? Niet getreurd, in PowerPoint een waarschuwingsbord gemaakt compleet met geelzwarte rand en instructies, plastificeren, klaar!
Vorige week zei mijn vrouw dat ze de klep had mishandeld. Zonder dat ze er erg in had, had ze de klep dichtgedrukt zonder de instructie te volgen. Geen schade maar toch. Haar reactie: ‘Je hebt niet die waarschuwing niet meer in de gaten. Het zit er al maanden’. En zo is het maar net. Dat bracht me op de vraag hoe lang houdbaar het effect is van borden. Zeker wanneer het veiligheid betreft, is het belangrijk je daarvan bewust te zijn.
Borden
Veiligheid gerelateerde borden hebben doorgaans drie doelen: communiceren van de veiligheidsboodschap zelf, veilig gedrag stimuleren en reductie van het aantal incidenten. Borden hebben vaak een signaalwoord zoals gevaar, let op of waarschuwing. En een pictogram dat het gevaar symboliseert. Vaak zijn de borden zwart/geel of hebben een andere opvallende kleurcombinatie. Dat laatste is bedoeld om de aandacht te trekken. Maar dat is slechts stap één.
Het bord zien, betekent niet dat mensen zich er ook naar gaan gedragen. Denk maar eens aan het negeren van het rode licht bij beweegbare bruggen of spoorwegovergangen. Of hun overtuigingen maken dat ze zich niet gedragen zoals het bord hen maant te doen. Een voorbeeld daarvan is een snelheidslimiet van 60 km/u op brede en overzichtelijke wegen zonder aangrenzende bebouwing of zijwegen. Hoezo 60? Waarom dan?
Uit onderzoek blijkt dat er nog twee fenomenen zijn die borden ineffectief maken: een groot aantal borden tegelijk tonen en het gegeven dat mensen ‘blind’ worden voor de borden.
Voor een werkgever of een beheerder van een terrein is het een simpele oplossing. Plaats bij de ingang gewoon een groot bord met daarop alles wat men van toepassing acht. Maar je kunt je afvragen of op het hele terrein het dragen van gehoorbescherming, een fluo-hesje en helm ook nodig is. Ook in de kantine bijvoorbeeld of in het kantoor? En zou overal op het terrein een last boven je hoofd kunnen zweven? Het bord suggereert dat wel.
Waarom niet de borden geplaatst daar waar het inderdaad van toepassing is? En waarom de soorten waarschuwingen niet geclusterd? De persoonlijke beschermingsmiddelen aan de ene en rest aan de andere kant?
Als vuistregel kun je zeggen dat wanneer een clusterbord niet binnen vijf seconden totaal gescand kan worden, het zijn doel voorbijschiet. Weliswaar voldoe je met zo’n clusterbord aan de wettelijke voorschriften maar tegelijkertijd schiet je het doel voorbij. Het is schijnveiligheid op papier.
Blind voor borden
En dan is er het effect dat mensen blind worden voor borden die er al jaren en jaren hangen. Bijvoorbeeld ‘nooduitgang vrijhouden’. Of ‘branddeuren gesloten houden’. Elke dag, jaar na jaar komen mensen langs zo’n bord. Ze zien het bord niet eens meer. En dan op een dag staat er een stapel dozen precies voor de nooduitgang. Of op een warme dag, zetten ze de branddeuren open om nog een beetje te kunnen ventileren. Wanneer ze zelfsluitend zijn, hoppa, een stoel ervoor en klaar.
Dergelijke effecten zijn lastig tegen te gaan.
Periodiek vernieuwen door een bord met een andere kleur of reflecterend materiaal op een andere hoogte of ander formaat kan helpen.
Vaak plaatst men borden om de veiligheid snel en op een goedkope manier te vergroten. Het geloof in de effectiviteit van borden is vaak groot. Maar dit geloof, zo blijkt uit onderzoek, blijkt weinig terecht.
Gelukkig heeft de wetgever het wel door. Als strategie om de veiligheid te vergroten scoren borden dan ook erg laag en schrijft de wetgever dwingend voor effectievere preventieve maatregelen te nemen. En dat is dus niet voor niets.
Ik moest maar eens een ander plakkaatje maken voor op de wasmachine…
Poll
Laden ...
